Geo Future School tijdens de coronacrisis

Geo Future School tijdens de coronacrisis op Het Streek in Ede, door Rob Adriaens 

Voor een onderwijsstroom die zich richt op de toekomst is dit natuurlijk een bijzonder interessante tijd. Veranderingen die anders jaren, zo niet tientallen jaren, hadden geduurd, voltrekken zich nu in enkele dagen of weken. Bovendien is een tijd van crisis, ook een tijd waarin mensen anders tegen de toekomst aan gaan kijken. Dat thuiswerken dat blijkt best te kunnen. Het levert bovendien veel minder files op.  Die blauwe lucht zonder vliegtuigstrepen, dat ziet er eigenlijk best goed uit. Zijn al die vliegbewegingen die we jaarlijks maken wel nodig? En hebben we elkaar de afgelopen jaren niet ontzettend druk gemaakt met allerlei dingen die ‘moesten’, terwijl we nu merken dat ze niet strikt noodzakelijk zijn?

Voor Geo Future School zijn toekomstvragen het studieobject bij uitstek. Juist in deze tijd is het leuk en zinvol om met leerlingen na te denken over de toekomst. Wat missen we aan de oude situatie en moeten we straks zeker weer gaan oppakken? Maar ook, wat leren we uit deze crisissituatie en moeten we behouden?

Voor het onderwijs is dit ook een leerzame tijd. Leerlingen zelfverantwoordelijkheid geven voor hun leerproces blijkt binnen bepaalde marges best wel mogelijk. Wat leren leerlingen op dit moment goed om zelfstandig te werken. Zeker, dat gaat gepaard met vallen en opstaan, maar dat hoort nou eenmaal bij een leerschool. En wat worden er veel digitale skills geleerd op dit moment. Naast deze harde leerpunten van het afstandsonderwijs zijn er ook minder duidelijke of zachte leerpunten. Leerlingen leren bijvoorbeeld hoe kwetsbaar onze geglobaliseerde samenleving is en dat wat ze bij Geo Future School leren, namelijk dat wat aan de andere kant van de wereld gebeurt invloed kan hebben op jouw leven hier, echt zo is. Ze leren ook weer meer te kijken naar hun eigen omgeving. En ze leren dat we crises zoals deze alleen aan kunnen als er goed wordt samengewerkt. Natuurlijk blijft het behelpen met het afstandsonderwijs en zijn er overduidelijke nadelen. Toch biedt deze tijd ons een mooi inkijkje in hoe het onderwijs er in de toekomst uit kan zien. Dat daar toekomstgericht onderwijs zoals dat van Geo Future School bij hoort, lijkt meer dan duidelijk.

Op CSG Het Streek wordt Geo Future ook op afstand gegeven. Het onderwijs gaat door. Leerlingen overleggen in kleine groepjes in Teams en stemmen zo hun werk onderling af. De docent neemt af en toe ook deel aan het overleg in Teams om tips te geven en waar nodig bij te sturen. Het samenwerken op afstand gebeurde eigenlijk al voor de coronacrisis, maar het is nu in een stroomversnelling gekomen. De modules boden we, naast als boekje, altijd ook digitaal aan. Handig voor leerlingen omdat ze dan de links die er in staan makkelijker kunnen openen. Daarnaast werd er al veel digitaal gewerkt bij Geo Future. Leerlingen maken er bijvoorbeeld een digitale krant, een infographic, werken in Excel, maken strory maps, weerberichten of vlogs. De voorsprong die we hiermee hadden opgebouwd, betaalt zich nu uit. Leerlingen pakken het werk van Geo Future relatief gemakkelijk op vanuit huis. Natuurlijk blijven we het echte contact missen, maar er kan veel. In de tweede klassen hadden we een excursie/veldwerk gepland in deze periode. Dat kon helaas niet doorgaan. De oplossing vonden we in een virtuele excursie. Te vinden via deze link. 

Wat lastig te realiseren is in deze periode is het contact met externe organisaties. Onze leerlingen zouden bijvoorbeeld hun eigen plannen presenteren in de raadzaal van het gemeentehuis. Dat kon helaas niet doorgaan. Voor een andere module was er een gastles beoogd van een journalist. Ook dat is nu moeilijk te organiseren, al is het misschien nog wel mogelijk om dit op afstand te doen. In de vwo 3 klassen beginnen we na de meivakantie met een splinternieuwe module die een collega maakte over culturele diversiteit. De eindopdracht daar is een debat. Leerlingen krijgen dan eerst de debatvormen aangeleerd en de bedoeling is dat ze daarna daadwerkelijk met elkaar in debat gaan. Mogelijk wordt dat een debat op afstand. Dat is weer een nieuwe uitdaging voor het Geo Future School-onderwijs.

Wat me tijdens deze periode maar weer eens extra duidelijk wordt, is hoe belangrijk het is dat we leerlingen niet alleen laten samenwerken, presenteren, in toekomst scenario’s laten denken enzovoorts, maar dat we hen dit ook stelselmatig aanleren. Dat wordt voor ons één van de grote uitdagingen van de komende tijd. Tussen de Geo Future Schoolmodules door willen we korte workshops aanbieden waarin leerlingen vaardigheden echt aangeleerd krijgen. Denk aan een workshop presenteren, een korte scrumcursus, een workshop denken in scenario’s enzovoorts. Nog een stap verder is het monitoren van de voortgang van leerlingen op deze vaardigheden. Daarmee kan Geo Future School iets bieden dat ook voor het klassieke onderwijs heel waardevol is.

Als we het over de coronacrisis hebben, moeten we ons dus niet alleen focussen op de leerachterstanden die ontstaan, maar juist ook op de leerwinst die deze periode kan opleveren.